De opmars van cryptovaluta roept steeds meer vragen op over de fiscale verplichtingen in verband met cryptowallets en cryptorekeningen. Zo stelt zich de vraag of een cryptorekening moet worden opgenomen in de aangifte personenbelasting en moet gemeld worden aan het Centraal Aanspreekpunt van de Nationale Bank van België (CAP), net zoals dat voor buitenlandse rekeningen geldt. Recent schepte de minister van Financiën hierover meer duidelijkheid (Vr. & A. Kamer 2023-2024, afl. 134, p 235).
Cryptowallets: custodial vs. non-custodial
Vooraleer we ingaan op de fiscale verplichtingen, lichten we eerst het onderscheid toe tussen de twee soorten van wallets die kunnen worden gebruikt om cryptovaluta aan te houden:
- Custodial wallets: Hierbij beheert de belegger niet zelf de privésleutels van de cryptowallet, maar worden deze sleutels bewaard en beheerd door een derde partij, zoals een buitenlandse crypto-aanbieder (bijvoorbeeld Binance).
- Non-custodial wallets: Hierbij beheert de belegger zijn privésleutels zelf, zonder de tussenkomst van een derde partij.
Fiscale verplichtingen volgens de Belgische wetgeving
In België moet iedereen die houder is van een buitenlandse rekening, deze rekening opnemen in zijn aangifte personenbelasting en melden aan het CAP. Dit is gebaseerd op het artikel 307, § 1/1 van het Wetboek van Inkomstenbelastingen 1992. Volgens de minister van Financiën gelden deze verplichtingen ook voor cryptorekeningen indien deze rekeningen voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Het moet gaan om een “rekening van elke aard”. Deze term heeft een zeer ruime betekenis. Hieronder vallen traditionele bankrekeningen, spaarrekeningen, effectenrekeningen, rekeningen gebonden aan een hypothecaire lening, enz. Volgens de minister van Financiën vallen cryptorekeningen en cryptowallets hier ook onder.
- De cryptowallet moet geopend zijn bij een “buitenlandse financiële instelling”, dit is een in het buitenland gelegen instelling die beroepsmatig financiële diensten aanbiedt, dus instellingen zoals banken, wisselkantoren, krediet- of spaarinstellingen in het buitenland. Als het online platform waarop de cryptowallet is geopend diensten aanbiedt die vergelijkbaar zijn met de diensten van banken of kredietinstellingen in België, dan valt deze wallet onder de meldingsplicht.
Wanneer moet een cryptowallet worden aangeven?
De minister van Financiën verduidelijkt dat er bijgevolg een onderscheid moet worden gemaakt tussen de twee types van cryptowallets.
- Custodial wallets: Indien je een cryptowallet aanhoudt bij een buitenlandse aanbieder die als financiële instelling opereert en beroepsmatig financiële diensten aanbiedt die gelijkaardig zijn aan de Belgische instellingen, dan moet je deze wallet aangeven in je personenbelasting en melden bij het CAP. Als de cryptowallet geopend is bij een buitenlandse instelling die geen dergelijke diensten aanbiedt – wat volgens de minister gebruikelijk is – is er geen aangifteplicht.
- Non-custodial wallets: Beheer je zelf je privésleutels zonder tussenkomst van een derde partij? Dan is er geen aangifteplicht. Deze wallets vallen buiten de aangifteplicht, omdat er geen buitenlandse financiële instelling bij betrokken is.