Binnen afzienbare tijd moet bepaalde informatie over de uiteindelijke begunstigden van alle in België opgerichte vennootschappen, vzw’s, stichtingen, trusts, fiducieën en soortgelijke entiteiten opgenomen worden in het UBO-register (‘Ultimate Beneficial Owner’-register). Wat betekent dit voor uw burgerlijke maatschap?
Wie is een uiteindelijke begunstigde?
Als uiteindelijke begunstigden van een vennootschap (dus ook van een burgerlijke maatschap) worden aangemerkt:
1. natuurlijke personen die rechtstreeks of onrechtstreeks meer dan 25% van de stemrechten of delen bezitten;
2. natuurlijke personen die zeggenschap uitoefenen via andere middelen;
3. natuurlijke personen die behoren tot het hoger leidinggevend personeel, indien geen van de personen als bedoeld onder 1. of 2. is geïdentificeerd, of indien er enige twijfel bestaat of de geïdentificeerde persoon of personen de uiteindelijke begunstigde(n) is, respectievelijk zijn.
Welke informatie wordt opgenomen in het UBO-register?
Voor de identificatie van de uiteindelijke begunstigde van een vennootschap dienen zijn naam, voornaam, geboortedatum, nationaliteit, land van verblijf, verblijfsadres en rijksregisternummer of identificatienummer van de kruispuntbank van de sociale zekerheid meegedeeld te worden, evenals:
- de datum waarop iemand uiteindelijke begunstigde is geworden;
- de wettelijke categorie waartoe de uiteindelijke begunstigde behoort (al dan niet samen met anderen);
- de omvang van het uiteindelijk belang (lees: stemrecht) van de uiteindelijke begunstigde;
- in het geval van een onrechtstreekse uiteindelijke begunstigde, informatie over de tussenpersonen.
Andere informatie dient niet te worden meegedeeld. Over de omvang en samenstelling van het vermogen van de maatschap moet bijgevolg niets worden meegedeeld, deze informatie blijft volledig tot de privésfeer behoren.
Hoe komt deze informatie in het UBO-register?
De wettelijke vertegenwoordigers van de maatschap (de zaakvoerder(s)) staan in voor het tijdig doorgeven van de informatie aan het UBO-register en voor de juistheid van deze informatie.
Zij kunnen hiervoor wel een intern mandaat of een extern mandaat verlenen. Bij een intern mandaat verleent de wettelijke vertegenwoordiger de opdracht om deze gegevens mee te delen aan iemand anders binnen de entiteit. Bij een extern mandaat wordt een mandaat verleend aan een derde, bijvoorbeeld een advocaat.
De wettelijke vertegenwoordiger of mandataris zal via het online MyMinFin-portaal op de website van de FOD Financiën kunnen inloggen op de applicatie ‘UBO-register’ om de informatie in te voeren. De administratie werkt momenteel nog aan een gebruikershandleiding die meer duidelijkheid zal bieden over hoe de gegevens ingediend moeten worden. Deze handleiding zal later op voormelde website beschikbaar worden gesteld.
Tegen wanneer moet de melding gebeuren?
De uiterste datum om de vereiste gegevens over te maken aan het UBO-register is momenteel vastgelegd op 31 maart 2019.
Daarna moet de informatie minstens jaarlijks worden bijgewerkt. Elke wijziging in de gegevens van de uiteindelijke begunstigde (bijv. adreswijziging, wijziging in de omvang van het belang, etc. ) moet binnen een maand nadat de wijziging gekend is worden doorgegeven aan het UBO-register.
Wie heeft toegang tot het UBO-register?
In eerste instantie zullen de bevoegde autoriteiten (o.a. de fiscus) en de financiële instellingen, vastgoedmakelaars, notarissen, accountants, advocaten, etc. met een meldingsplicht inzake witwaspraktijken toegang verkrijgen tot de gegevens.
Daarnaast kan elke burger toegang krijgen tot het register (voor wat betreft vennootschappen), weliswaar beperkt tot bepaalde gegevens (zie verder). De burger moet een aanvraag indienen om deze toegang te verkrijgen, zonder dat hij hiervoor enig legitiem belang dient aan te tonen. Voor elke toegang tot het register zal een administratieve vergoeding moeten worden betaald.
De toegang van burgers wordt op verschillende manieren beperkt.
Ten eerste zullen burgers geen toegang krijgen tot alle opgenomen gegevens: van de hoger vermelde gegevens zal de voornaam, de geboortedag, het adres en het rijksregisternummer van de uiteindelijke begunstigden niet zichtbaar zijn.
Ten tweede kunnen burgers deze informatie pas aanvragen indien zij beschikken over de naam of het KBO-nummer van de entiteit. Het is immers niet mogelijk op naam van een natuurlijke persoon informatie op te vragen over de entiteiten waarvan hij uiteindelijke begunstigde is. Aangezien de naam en het KBO-nummer van een burgerlijke maatschap voor buitenstaanders moeilijk te achterhalen zijn, zullen burgerlijke maatschappen veelal onder de radar van nieuwsgierige medeburgers blijven.
Ten derde kan de informatie op verzoek van de uiteindelijke begunstigde, geheel of gedeeltelijk ontoegankelijk worden gemaakt. De uiteindelijke begunstigde dient hiervoor aan te tonen dat toegang tot deze gegevens blootstelling aan een onevenredig risico, een risico op fraude, ontvoering, chantage, afpersing, pesterijen, geweld of intimidatie inhoudt. De toegang kan verder ook beperkt worden indien wordt aangetoond dat de uiteindelijke begunstigde minderjarig of handelingsonbekwaam is. Deze afwijking zal dan automatisch worden toegestaan wanneer deze gegevens worden geregistreerd in het UBO-register. De bevoegde autoriteiten zullen wel steeds toegang hebben tot alle in het register opgenomen gegevens.
Hoe omgaan met deze nieuwe verplichting?
Door ongenuanceerde berichtgeving over het UBO-register is bij sommige mensen de indruk ontstaan dat vanaf 1 april 2019 alle informatie over hun burgerlijke maatschap op straat zal liggen. Zoals u hierboven hebt kunnen lezen, zal dit niet het geval zijn.
De burgerlijke maatschap blijft ook na de oprichting van het UBO-register relevant als instrument van vermogensbeheer en overdracht met controlebehoud, zij het dat zij een stukje van haar vroegere anonimiteit zal prijsgeven. Onzes inziens blijft een maatschap nog steeds de Rolls Royce onder de controlestructuren.
Voor wie vindt dat de voordelen van het behoud van de burgerlijke maatschap niet opwegen tegen de nadelen van de opname in het UBO-register, bestaan er een aantal rechtsfiguren die in aanmerking komen als alternatief voor de burgerlijke maatschap.
Wij helpen u graag om deze afweging te maken en begeleiden u bij het vervullen van uw formaliteiten in verband met het UBO-register, dan wel bij het uitwerken van een alternatief.