Op 30 september 2019 werd het langverwachte regeerakkoord van de Vlaamse Regering voorgesteld. De uitdoving van de woonbonus vanaf 1 januari 2020 en de vermindering van de registratierechten op de aankoop van een enige eigen woning kregen reeds veel aandacht in de media. Ook op het vlak van erf- en schenkbelasting kondigt het Vlaamse regeerakkoord enkele nieuwigheden aan: de verlenging van de verdachte periode voor schenkingen, de afschaffing van het duo-legaat en de invoering van een "best friend"-regeling.
Verdachte periode opgetrokken van drie naar vier jaar
Een van de nieuwigheden betreft de verlenging van de verdachte periode van drie naar vier jaar. In principe is het zo dat een schenking geregistreerd moet worden, waardoor ook schenkbelasting verschuldigd is. U kunt echter schenkbelasting op roerende goederen vermijden door te schenken voor buitenlandse notaris of te schenken via een hand- of bankgift. In dat geval begint een "verdachte periode" te lopen vanaf het moment van de niet-geregistreerde schenking. Overlijdt u binnen deze periode, dan moet er alsnog erfbelasting worden betaald op de geschonken goederen. Ingevolge het regeerakkoord worden het aldus vier in plaats van drie "spannende" jaren na uw niet-geregistreerde schenking. Allicht hoopt de regering-Jambon I met deze maatregel meer mensen te overtuigen om roerende schenkingen te registreren aan het fiscaal voordelige tarief van 3% of 7%. Wat de inwerkingtreding in de tijd betreft, heerst er nog onzekerheid. Mogelijkerwijs vindt de nieuwe regeling doorgang voor overlijdens na een welbepaalde datum, al is het nog onduidelijk of oude schenkingen onder de nieuwe regeling zullen vallen.
Afschaffing duo-legaat
Inzake erfbelasting kondigt de regering-Jambon I een nieuwe regeling rond het duo-legaat aan, zonder evenwel de precieze contouren ervan prijs te geven. Zoals u wellicht weet, is het duo-legaat een systeem dat u toelaat om de hoge tarieven van de erfbelasting die van toepassing zijn bij legaten aan kennissen of verre familieleden te milderen en tegelijkertijd een goed doel te steunen. Een duidelijke win-win, want de verre verwanten of kennissen houden netto meer over van de nalatenschap en ook het goede doel verkrijgt een deel van de nalatenschap.
Uit het Vlaamse regeerakkoord blijkt nu dat men het "zuiver altruïstisch element van deze legaten wil herstellen en versterken met een tariefverlaging", zodat het duo-legaat weer zou worden gebruikt waarvoor het initieel werd bedoeld. Mogelijkerwijs zal het legaat aan het goede doel in de toekomst een bepaalde minimumomvang moeten hebben, zodat het goede doel toch een zeker financieel voordeel krijgt. Ter compensatie zou een tariefverlaging worden ingevoerd, waardoor u tegen een voordeliger tarief (dan de huidige 8,5%), of mogelijk zelfs met een vrijstelling, het goede doel zou kunnen begiftigen.
De regering-Jambon I zou ook een andere piste kunnen inslaan, waardoor niet langer voordeel zou kunnen worden gehaald uit de techniek van het duo-legaat. In de begrotingstabellen is immers een post "stopzetting duo-legaten vanaf aj. 2021" opgenomen. Te vrezen valt dat het huidige artikel 2.7.1.0.10 VCF, op grond waarvan de tenlasteneming van de erfbelasting door het goede doel niet beschouwd wordt als een legaat, gaat wijzigen in die zin dat er voortaan wel rekening mee zal gehouden worden bij de berekening van de erfbelasting. Dit zou niet alleen een zeer spijtige zaak zijn voor mensen die willen legateren aan verre verwanten, maar ook voor de goede doelen zelf die het gros van hun werkingsmiddelen halen uit deze duo-legaten. Momenteel is het evenwel nog gissen naar de concrete plannen van de Vlaamse overheid met het duo-legaat. Al kan wel worden verwacht dat schenkingen van roerende goederen aan verre verwanten tegen een tarief van 7% zullen toenemen.
In het nieuwe regeerakkoord leert men zijn (beste) vrienden kennen
Tot slot wordt legateren aan een goede vriend aantrekkelijker gemaakt, al vormt deze "best friend"-regeling maar een magere troost ten opzichte van de afschaffing van het duo-legaat. Concreet houdt de nieuwe regeling in dat u een bepaald deel van uw erfenis kunt toewijzen aan een al dan niet verwant persoon, een zogenaamde "best friend", die van het voordelige tarief in rechte lijn kan genieten in plaats van de hogere tarieven die in andere gevallen gelden. Op dit moment is nog niet geweten hoe deze "best friend"-regeling precies zal worden uitgewerkt. Er is sprake van een bedrag van 12.500 euro per goede vriend. Vraag is hoeveel vrienden u zal mogen begunstigen aan dit gunsttarief, alsook hoe u deze "best friend"-relatie zal moeten bewijzen.
De regering-Jambon I lanceert in het Vlaamse regeerakkoord aldus enkele opmerkelijke nieuwigheden op vlak van erf- en schenkbelasting. Momenteel is er nog niet veel geweten over de concrete uitwerking ervan. Van zodra hierover meer duidelijkheid is, berichten wij u hierover.